Orzeczenia
2011.01.26, Sąd Najwyższy, sygn. akt IV CSK 274/10
1. Unormowanie w prawie autorskim umów mających za przedmiot prawa autorskie nie eliminuje stosowania przepisów kodeksu cywilnego, w tym jego części szczególnej. Nie jest więc wykluczone zawieranie umów innych, aniżeli przewidziane w prawie autorskim umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych albo umowy o korzystanie z utworu (licencyjne), przy uwzględnieniu specyfiki praw autorskich. Nie ma też więc podstaw do wyłączenia - z zasady -dopuszczalności ustanowienia dzierżawy na prawach autorskich, oczywiście przy spełnieniu przesłanek określonych w art. 709 k.c.. Dzierżawa musiałaby obejmować przynajmniej jedno pole eksploatacji i związaną z nim możliwość uzyskiwania pożytków, na przykład dawać dzierżawcy prawo odpłatnego wystawiania utworu. Licencja i dzierżawa praw autorskich spełniają podobne funkcje i ich wspólną cechą jest udzielenie tytułu prawnego do korzystania z przedmiotu umowy, występują też jednak pomiędzy nimi istotne różnice....
2. Opracowanie, aby stało się przedmiotem prawa autorskiego, musi wykazywać własne cechy twórcze, a zakwalifikowanie wystawy fotografii jako utworu zależnego wzbudza istotne trudności. Co prawda dochodzi w takim wypadku do wykorzystania, „przejęcia\" utworu macierzystego (fotografii), który pozostaje rozpoznawalny, a każda eksploatacja wystawy jest jednocześnie eksploatacją fotografii, trudno tu jednak mówić o przekształceniu, przerobieniu czy ingerencji w cudzy utwór w takim rozumieniu, jakim zazwyczaj charakteryzuje się opracowanie na tle powołanego przepisu. Ponadto, każda wystawa wymaga podjęcia licznych czynności, takich jak układ fotografii, sposób ich rozmieszczenia, podpisy, kolorystyka, oświetlenie i temu podobne, lecz najczęściej czynności te wymagają zaangażowania umiejętności o charakterze technicznym i chociaż niewątpliwie „fachowym\", to nie znaczy - twórczym, cechującym się inwencją artystyczną....
3. Nie znaczy to, że wystawa fotografii nie może stanowić opracowania w rozumieniu art. 2 ust. 1 Pr. aut. Podobnie jednak, jak w wypadku innych dzieł, końcowa ocena zależy od wyniku badania dokonanego pod kątem ustawowych kryteriów utworu, przy uwzględnieniu, że także w definiowaniu opracowania podstawową rolę odgrywa przesłanka twórczości....
2004.03.25, Sąd Najwyższy, sygn. akt II CK 90/03
1. Przy krytycznym opracowaniu historycznych dzieł literackich opracowania te stają się w pewnej mierze integralną częścią utworu w jego ostatecznym kształcie, choćby przez przystosowanie ich do potrzeb i możliwości współczesnego odbiorcy. Związek utworu z jego opracowaniem, mającym również charakter twórczy, jest bardzo ścisły....
2. Oba te dzieła (dzieła A. Fredry i dzieła zależne prof. M. w postaci krytycznego opracowania tekstu, komentarza i wstępu - jak to stwierdzono w umowach z tym autorem) są tak ściśle związane ze sobą, że nie jest możliwe ich oddzielne sprzedawanie.(...) O wartości sprzedawanego dzieła opracowanego krytycznie decydują obie wymienione składowe, niezależnie od tego jak kształtuje się ich stosunek wartościowy w cenie sprzedaży do siebie. Stwierdzenie to ma znaczenie dla oceny wysokości hipotetycznego wynagrodzenia zarówno dla autora opracowania krytycznego (tj. dzieła zależnego) oraz przeniesienia związanych z tym autorskich praw majątkowych, jak i wynagrodzenia dla powoda (któremu przysługują majątkowe prawa autorskie do opracowań prof. M. z tytułu umowy licencyjnej z pozwaną o wykorzystanie wymienionych opracowań w ograniczonym zakresie, gdyby umowa taka była zawarta....
3. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie narzuca żadnego systemu (sposobu) ustalania wynagrodzenia twórcy, jedynie w art. 43 ust. 2 wskazuje na dwa kryteria, które w razie sporu co do wysokości wynagrodzenia za przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji, powinny być brane pod uwagę: zakres udzielonego prawa i korzyści wynikające z korzystania z utworu....
4. Stosowne wynagrodzenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 pr.aut., to takie, jakie otrzymałby autor (również autor Opracowania zależnego), gdyby osoba, która naruszyła jego prawa majątkowe, zawarła z nim umowę o korzystanie z utworu w zakresie dokonanego naruszenia....
2005.10.19, Sąd Okręgowy w Warszawie, sygn. akt IV C 709/05
1. Zarówno działalności powodowej Spółki jak i firmy pozwanego D. O. nie można przypisać indywidualnej twórczości, na podstawie której powstały subiektywnie nowe utwory wywołane niepowtarzalną osobowością twórcy, a tylko w takich okolicznościach można by było dopatrywać się ochrony wytworzonych elementów na podstawie ww. ustawy....
2. Bezspornie po wejściu w życie rozporządzenia z 1997 r. elementy umundurowania w nim wymienione, w tym emblematy stanowiące roszczenie powoda, stały się urzędowymi znakami i symbolami, i straciły indywidualny, kreacyjny charakter....
3. W ocenianym stanie faktycznym mamy do czynienia z procesem, który można nazwać jako twórczy, który jednak nie ma cech artystycznego wykonania i w związku z tym nie korzysta z ochrony jako artystyczne wykonanie. Artystyczne wykonanie, o którym mowa w ustawie o prawie autorskim, nie może być utożsamiane, z „metodą haftu komputerowego", bowiem jest to jedynie proces wytwarzania....
4. Haftowanych emblematów, nie można zakwalifikować jako „utwory zależne" w rozumieniu art. 2 ustawy o PaiPP, ponieważ utwór zależny powstaje, jeżeli przedmiotem opracowania jest inny utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 UoPAiPP, a dokonane opracowanie również spełnia przesłanki utworu. Graficzne emblematy, będące przedmiotem opracowania, nie stanowią utwory w rozumieniu art. 1 ust. 1 UoPAiPP, również dokonane opracowanie w postaci haftowanych emblematów nie spełnia przesłanki utworu, gdyż nie ma indywidualnego charakteru twórczego. Nawet gdyby przyjąć, że powód miał prawa do pierwotnych wzorów graficznych emblematów, to wygasły one z momentem wejścia w życie kolejnych rozporządzeń, w których zawarte były graficzne emblematy....
5. Art. 4 wyłącza pewne kategorie utworów z przedmiotu prawa autorskiego, w tym m.in. urzędowe znaki i symbole, które nie posiadają indywidualnego charakteru. Nie oznacza to, że te kategorie przestają być utworami w rozumieniu art. 1 ust. l. Pozostają nimi w dalszym ciągu pod warunkiem, że spełniają przesłanki uznania ich za utwór. Od innych utworów różnią się jedynie tym, iż nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego....
6. (Uwzględnie powództwa - przyp.red.) doprowadziłoby do monopolizacji produkcji emblematów stanowiących elementy umundurowania strażaków Państwowej Straży Pożarnej i również z tego tytułu powództwo należało oddalić....
2006.08.03, Sąd Apelacyjny w Warszawie, sygn. akt VI ACa 151/06
1. Utworem jest zatem niematerialne dobro prawne stanowiące rezultat pracy człowieka, będące przejawem jego działalności twórczej i mające indywidualny charakter. Utwór musi być subiektywnie nowym wytworem intelektu posiadającym element kreacyjny. (…) haftowany znak PSP, haftowany orzeł na berety PSP i osiemnaście haftowanych oznak stopni na pochewki na naramiennikach wytworzone przez powodową Spółkę nie są utworami w rozumieniu art.1 ust 1 UoPAiPP...
2. Sam zamiar poddania rezultatu swej pracy ochronie autorskoprawnej nie ma znaczenia dla kwalifikacji określonego wytworu intelektualnego jako utworu podlegającego ochronie prawa autorskiego. (…) przy dokonywaniu tego rodzaju kwalifikacji nie można opierać się na cechach procesu powstawania wytworu intelektualnego, gdyż nie mogą one zindywidualizować tego wytworu w wystarczający sposób...
3. Opracowanie musi również mieć charakter twórczy, czego nie można przypisać haftowanym emblematom wykonanym przez powódkę(…). Rutynowe, wymagające tylko umiejętności technicznych prace nie stanowią opracowania.(…) Zbyt daleko idącą interpretacją przepisu art. 2 UoPAiPP jest twierdzenie, że dobór konkretnego ściegu jest działalnością o charakterze twórczym. Jest to jedna z wielu czynności podejmowanych w procesie wytwórczym danego produktu nie nosząca cech indywidualnej osobowości twórcy. Chodziło jedynie o odwzorowanie wizerunków graficznych, o przeniesienie wzorca...