Orzeczenia
2011.07.08, wyrok Sąd Najwyższy, sygn. akt IV CSK 638/10
1. Spory, o których mowa w art. 108 ust. 5 PrAut to zarówno spory co do samego obowiązku zawarcia umowy między organizacją zbiorowego zarządzania a operatorem kablowym, a więc spory o to, czy w danych okolicznościach istnieje obowiązek zawarcia umowy przewidzianej w art. 211 ust. 1 PrAut, czy określona organizacja zbiorowego zarządzania jest organizacją „właściwą” w rozumieniu tego przepisu, czy istnieją „ważne powody”, uzasadniające w świetle art. 106 ust. 2 PrAut odmowę zawarcia umowy przez organizację zbiorowego zarządzania itp. Inna kategoria sporów powstaje wtedy, gdy operator i organizacja zbiorowego zarządzania wyrażają gotowość zawarcia umowy, ale nie mogą uzgodnić jej warunków (treści), np. wynagrodzenia. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w powołanej na wstępie uchwale siedmiu sędziów z dnia 13 lipca 2010 r., jest to także „spór związany z zawarciem umowy”, w rozumieniu art. 108 ust. 5 PrAut, który rozstrzyga Komisja Prawa Autorskiego, a dopiero po wyczerpaniu postępowania przed Komisją, otwiera się droga sądowa, przewidziana w art. 108 ust. 7 PrAut, przy czym zakres postępowania sądowego jest taki sam, jak postępowania przed Komisją. Rodzaj roszczenia, jakie przysługuje w postępowaniu wszczętym na podstawie art. 108 ust. 7 PrAut, zależy od tego, jaki był przedmiot sporu w postępowaniu przed Komisją oraz jaki interes strony ma być zaspokojony orzeczeniem sądowym....
2. W sytuacji, gdy spór między organizacją zbiorowego zarządzania a operatorem kablowym dotyczy tylko wysokości wynagrodzenia za korzystanie z utworów w formie reemisji kablowej, a więc warunków (treści) umowy, o której mowa w art. 211 ust. 1 PrAut, stronie wytaczającej powództwo na podstawie art. 108 ust. 7 PrAut nie przysługuje roszczenie przewidziane w art. 189 KPC o ustalenie nieistnienia obowiązku zawarcia umowy na warunkach co do wysokości wynagrodzenia, określonych w orzeczeniu Komisji Prawa Autorskiego, o którym mowa w art. 108 ust. 5 PrAut....
2011.12.16, wyrok Sąd Najwyższy, sygn. akt V CSK 18/11
1. Swoistość sporu powstającego na tle art. 108 ust. 7 w związku z art. 211 ust. 1 PrAut sprowadza się do tego - o czym już wyżej wspomniano - że każda ze stron ma zarówno roszczenie o zawarcie umowy, jak i obowiązek jej zawarcia. O tym zaś, kto ostatecznie jest powodem, a kto pozwanym, decyduje okoliczność, która ze stron pierwsza wystąpi z powództwem....
2. Zarzut naruszenia art. 328 § 2 KPC, zgodnie z ustalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej zupełnie wyjątkowo, mianowicie tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera wszystkich koniecznych elementów bądź zawiera tak oczywiste braki, które uniemożliwiają kontrolę kasacyjną....
3. O prawidłowym zastosowaniu prawa materialnego można mówić dopiero wówczas, gdy ustalenia stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku pozwalają na ocenę tego zastosowania. Tym samym brak stosownych ustaleń uzasadnia zarzut skargi kasacyjnej naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwe jego zastosowanie....
2011.06.15, wyrok Sąd Najwyższy, sygn. akt V CSK 373/10
1. W orzecznictwie ugruntowany został pogląd, że naruszenie art. 328 § 2 w związku z art. 391 § 1 KPC może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej naruszenia przepisów postępowania przewidzianą w art. 3983 § 1 pkt 2 KPC, jedynie wówczas, gdy uzasadnienie orzeczenia sądu drugiej instancji nie zawiera wszystkich koniecznych wymagań i dotknięte jest tak oczywistymi brakami, że niemożliwa jest kontrola kasacyjna skarżonego rozstrzygnięcia, a w tym ocena toku wywodu, który do niego doprowadził. Tylko w takim przypadku uzasadnione byłoby przyjęcie, że naruszenie tego przepisu może mieć wpływ na treść orzeczenia....
2. Uznanie powództwa w całości lub części stanowi akt dyspozytywny pozwanego o ograniczonym zakresie, ponieważ obejmuje okoliczności faktyczne i podstawę prawną danej sprawy, rozumianą jako zespół obowiązujących przepisów, które będą stanowiły oparcie dokonanego przez sąd rozstrzygnięcia. Jako czynność procesowa obejmuje oświadczenie wyraźnie określone i nienasuwające wątpliwości, co do swej treści i zakresu, w jakim pozwany traktuje roszczenie powoda za usprawiedliwione, a nadto wywołuje skutki materialnoprawne....
3. Określanie wymiaru stosownego wynagrodzenia powinno być dokonywane przez sąd, biorący pod uwagę wpływy osiągane z korzystania utworu, charakteru i zakresu korzystania, w sposób respektujący równe traktowanie podmiotów, którym przysługują autorskie prawa majątkowe i podmiotów korzystających z nich. Przedmiotem rozwagi sądu powinny być stawki rynkowe, w tym także stosowane przez organizacje zbiorowego zarządzania....
4. Uznanie przez sąd, że wymagana jest opinia biegłego, która jest niezastępowanym środkiem dowodowym oznacza niedopuszczalność wydania orzeczenia końcowego z pominięciem tego dowodu. W takiej sytuacji nie jest wyłączone skorzystanie przez sąd z uprawnienia przewidzianego art. 232 zd. 2 KPC....
5. Do naruszenia bezwzględnych autorskich praw majątkowych dochodzi w przypadku eksploatacji ich bez zgody uprawnionego lub zezwolenia wynikającego z licencji ustawowej....
6. Zapewnieniu korzystania z autorskich praw majątkowych zgodnie z wolą uprawnionego służy roszczenie o zaniechanie naruszeń przez zakazanie naruszającemu prawa autorskie kontynuowania działań wkraczających w sferę strzeżoną uprawnionemu. Roszczenie to przysługuje wówczas, gdy naruszenie już nastąpiło, ma charakter ciągły i zachodzi uzasadnione prawdopodobieństwo, że będzie kontynuowane. Zastosowanie tego środka nie jest uzależnione od winy naruszającego....
7. Zaniechanie naruszeń tak, jak i pozostałe formy ochrony zawarte w art. 79 PrAut jest środkiem uniwersalnym, co łączy się z tym, że użycie go w wypadku konkretnego naruszenia autorskich praw majątkowych wymaga dostosowania do specyfiki danego pola ich eksploatacji i charakteru naruszeń....
8. Żądanie zasądzenia dwukrotności stosownego wynagrodzenia jest szczególnym środkiem ochrony autorskich praw majątkowych o charakterze kompensacyjno-odszkodowawczym, którego dochodzenie nie wymaga wykazywania winy podmiotu korzystającego z utworu bez wymaganego zezwolenia, uszczerbku majątkowego uprawnionego oraz uzyskania korzyści przez naruszającego te prawa....
9. Nie można przy tym pominąć przewidzianego art. 106 ust. 2 PrAut obowiązku organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zawierania, także z operatorami sieci kablowych, umów na warunkach odpowiednich, typowych, które nie doprowadzą do zablokowania rozpowszechniania utworu....
10. „stosowne wynagrodzenie”, to takie wynagrodzenie, jakie otrzymałby uprawniony, gdyby osoba, która naruszyła zarządzane przez niego autorskie prawa majątkowe zawarła umowę o korzystanie z nich w zakresie dokonanego naruszenia....
11. W odniesieniu do podstaw ustalania wysokości tego wynagrodzenia sformułowany został w orzecznictwie postulat, że w sytuacji braku tabel, co dotyczy okresu objętego powództwem, należy ją wyznaczyć z uwzględnieniem wpływów osiąganych z korzystania z utworu oraz charakteru i zakresu korzystania z niego (art. 110 PrAut). należy również brać pod uwagę rynkowe stawki w kraju, a także za granicą oraz stawki stosowane przez organizacje zbiorowego zarządzania na danym polu eksploatacji, jak też czasowe oznaczenie stanu wyznaczania go....