OZZ w zakresie dochodzonych roszczeń nie prowadzą działalności gospodarczej

W dniu 28 września 2016 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał w sprawie o sygn. akt VI ACz 1494/16 postanowienie, w którym uznał, że organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w zakresie dochodzonych roszczeń nie prowadzą działalności gospodarczej.

Sąd Apelacyjny wskazał w ww. postanowieniu, że organizacje zbiorowego zarządu prawami autorskimi, będąc stowarzyszeniami typu non profit, nie prowadzącą działalności gospodarczej związanej z obrotem prawami autorskimi. W relacjach ze współtwórcami i producentami utworów audiowizualnych OZZ działa na zasadzie zarządu powierniczego - występuje co prawda we własnym imieniu, lecz na rzecz i w interesie osób trzecich, co wyraźnie nakazuje jej ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 666; dalej, „upapr") w przepisie art. 106 ust. 3 tej ustawy.

Z kolei, dla określenia, co jest działalnością gospodarczą stowarzyszenia, a co taką działalnością nie jest, zdaniem Sądu Apelacyjnego niezbędne jest ustalenie relacji pomiędzy art. 2 ust. 1 i art. 34 Prawa o stowarzyszeniach oraz art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jakkolwiek OZZ prowadzą swoją działalność w sposób zorganizowany i ciągły, to w ramach działań statutowych nie prowadzą one działalności gospodarczej sensu stricte tj. rozumianej jako działalność zarobkowa. Odpłatności rozumianej jako pokrywanie kosztów uzyskiwanych na rzecz twórców nie można bowiem utożsamiać z działalnością zarobkową, dla osiągnięcia zysku (nadwyżki bilansowej).

Sąd Apelacyjny wskazał także, że roszczenia o zapłatę tzw. opłat reprograficznych są związane ściśle z działalnością statutową OZZ, określoną literalnie nie tylko w aktach statutowych tejże OZZ, ale również nakazaną organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na drodze ustawowej. Ponadto działalność ta nie jest podejmowana z zamiarem osiągnięcia zysku przez OZZ.