Orzeczenia
2016.07.06, wyrok Sąd Najwyższy, sygn. akt IV CSK 653/15
1. Roszczenie informacyjne OZZ nie musi być kierowane przeciwko osobie, która naruszyła prawa autorskie, gdyż obok naruszyciela legitymowany biernie jest każdy podmiot, w którego posiadaniu znajdują się niezbędne informacje lub dokumenty. ...
2. W judykaturze przyjęto, że roszczenie informacyjne oparte na art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p. dotyczy, obok wynagrodzeń sensu stricto, także potencjalnych roszczeń o zapłatę wynikających z naruszeń autorskich praw majątkowych (...). Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela ten pogląd wskazując, że do OZZ należy wybór jaki poczyni użytek z informacji, w szczególności czy i o jakie roszczenie wystąpi na drogę sądową, a podstawa faktyczna i prawna powództwa o zasądzenie będzie podlegała weryfikacji w tym postępowaniu. ...
3. „niezbędność", czyli potrzebę identyfikowaną celem (tu: ustalenie wysokości), a nie na powinność wykazania już w tym postępowaniu istnienia zobowiązania pozwanego....
4. Charakter roszczenia informacyjnego opartego na art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p. wyklucza wprowadzenie wymogu bezpośredniego związania z innym, potencjalnym postępowaniem rozpoznawczym. Nie można tym samym podzielić, jako niedostatecznie umotywowanego, poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w uzasadnieniu cyt. wyroku z dnia 17 września 2014 r., I CSK 621/13, w myśl którego nie jest możliwe, bez dostatecznego skonkretyzowania przez OZZ ewentualnych przyszłych roszczeń, określenie obowiązku w zakresie udostępnienia niezbędnych informacji i dokumentów, gdyż tylko zgłoszone roszczenie i jego charakter będą limitować zakres informacyjny korzystającego/naruszyciela, a nie odwrotnie. ...
5. Dopiero na podstawie uzyskanych informacji możliwe będzie stwierdzenie czy jakiekolwiek zobowiązanie, będące źródłem obowiązku pozwanego powstało, a jeżeli tak to czy już wygasło ze skutkiem zaspokojenia w całości lub w części (np. na skutek dobrowolnego świadczenia), czy też istnieje nadal w tym jako roszczenie niezupełne, które dłużnik może ubezskutecznić poprzez podniesienie zarzutu przedawnienia. ...
6. OZZ może korzystać również ze środków procesowych przewidzianych w art. 47 (jako przedstawiciel twórcy) i art. 80 ust. 1. Wykluczając superfluum uznać zatem należy, że roszczenie informacyjne z art. 105 ust. 2 jest niezależne i odmienne od środków wskazanych wyżej, w szczególności nie wymaga wykazania przesłanki zindywidualizowanego interesu prawnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. III CSK 30/11, nie publ.)....
7. Informacje, pozyskane w następstwie wykonania orzeczenia, nie tylko umożliwiają dokonanie przez OZZ oceny, czy wystąpić z roszczeniem o zasądzenie ale i uprzedzają naruszyciela o takiej możliwości, co świadczy o nadaniu roszczeniu informacyjnemu również charakteru ostrzegawczego i prewencyjnego. Jego następstwem może być uniknięcie kolejnego procesu. Zgodzić się należy z cyt. wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. III CSK 30/11, że ochrona praw twórców, która była przyczyną wprowadzenia tej regulacji stałaby się iluzoryczna, gdyby organizacja zbiorowego zarządzania była pozbawiona możliwości pozyskania wiedzy co do rzeczywistego zakresu korzystania przez zobowiązanego z chronionych przez nią utworów przed wszczęciem procesu o zapłatę. ...
8. Brak podstaw do wprowadzenia wymogu uprawdopodobnienia ew. przyszłego powództwa o zasądzenie obejmującego oznaczenie jego zakresu czasowego, rodzaju i podstawy prawnej, a za wystarczające należy uznać ogólne wskazanie przez OZZ, w ramach podstawy faktycznej powództwa informacyjnego, jakie utwory są chronione prawem autorskim i należą do zakresu jego uprawnień. Jeżeli brak możliwości określenia tych utworów, a fakt ich wykorzystywania z uwagi na przedmiot działalności pozwanego jest prawdopodobny, wystarczy określenie kategorii praw i pola eksploatacji, wyznaczonych przez zezwolenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, oraz ogólne odwołanie do repertuaru, aby pozwany mógł stwierdzić czy objęte nimi utwory wykorzystywał i w jakim rozmiarze. ...
9. Roszczenie informacyjne przedawnia się w terminie dziesięciu lat, a nie z upływem trzech lat według reguł przewidzianych dla odpowiedzialności deliktowej. ...
2016.09.28, postanowienie Sąd Apelacyjny w Warszawie, sygn. akt I ACz 1494/16
1. Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi (OZZ) - w zakresie dochodzonych roszczeń nie prowadzą działalności gospodarczej....
2. Organizacjom zbiorowego zarządzania nie można przypisać przymiotu przedsiębiorcy....
3. non profit i nie prowadzącymi działalności gospodarczej związanej z obrotem prawami autorskimi. Strona powodowa w relacjach ze współtwórcami i producentami utworów audiowizualnych działa na zasadzie zarządu powierniczego - występuje co prawda we własnym imieniu, lecz na rzecz i w interesie osób trzecich, co wyraźnie nakazuje jej ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 666; dalej, „upapr\") w przepisie art. 106 ust. 3 tej ustawy...
4. Dla określenia, co jest działalnością gospodarczą stowarzyszenia, a co taką działalnością nie jest, niezbędne jest ustalenie relacji pomiędzy art. 2 ust. 1 i art. 34 Prawa o stowarzyszeniach oraz art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. sensu stricte tj. rozumianej jako działalność zarobkowa. Odpłatności rozumianej jako pokrywanie kosztów uzyskiwanych na rzecz twórców nie można bowiem utożsamiać z działalnością zarobkową, dla osiągnięcia zysku (nadwyżki bilansowej)....
5. Roszczenie o zapłatę tzw. opłat reprograficznych są związane ściśle z działalnością statutową strony powodowej, określoną literalnie nie tylko w aktach statutowych tejże strony, ale również nakazaną organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na drodze ustawowej. Należy dodać również, że...
2014.07.02, wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie, sygn. akt I ACa 1516/13
1. W sytuacji, gdy do zapłaty wynagrodzenia zobowiązani są bezpośrednio użytkownicy, a roszczenie o jego zapłatę przysługuje bardzo szerokiemu kręgowi podmiotów i rozciąga się na niemal wszystkie pola eksploatacji, dość trudno sobie wyobrazić realizację tak rozdrobnionego uprawnienia bez udziału organizacji zbiorowego zarządzania i to uzasadnia przyjęte rozwiązanie w art. 70 ust. 3 ustawy. Rola organizacji zbiorowego zarządzania jako pośrednika została wprost określona w ustawie. Okoliczność, że wykonując ją i dochodząc roszczeń przysługujących współtwórcom organizacja pobiera prowizję jest bez znaczenia dla oceny charakteru tej działalności, skoro opłata ta przeznaczona jest na finansowanie kosztów związanych z wyegzekwowaniem oraz podziałem pomiędzy uprawnionych autorów pobranego wynagrodzenia. Fakt objęcia zbiorowym zarzadzaniem prawa współautorów utworu audiowizualnego, nie powoduje zmiany ani charakteru ani statusu prawa tych współautorów....
2. Domniemanie z art. 105 ust. 1 u.p.a.p.p. ma na celu uproszczenie ułatwienie dowodzenia legitymacji organizacji zbiorowego zarządzania, zwalniając ją z potrzeby wykazywania legitymacji w odniesieniu zarówno do repertuaru określonej kategorii, jak i poszczególnych pozycji składających się na ten repertuar, wchodzący w zakres uzyskanego zezwolenia. Nie można zatem uzależniać wypłaty należnego wynagrodzenia autorskiego od wykazania przez organizację zbiorowego zarządzania, że powierzone jej zostały prawa w dochodzonym zakresie....